Điều gì sẽ xảy ra sau sự bùng nổ coin riêng tư? Làm thế nào để nhận biết lĩnh vực tiền điện tử tiếp theo sẽ thành công?

Trong những tháng cuối năm 2025, các đồng tiền điện tử tập trung vào quyền riêng tư (privacy coin) đã vươn lên thành tâm điểm chú ý của toàn ngành. Những cái tên dẫn đầu như Zcash (ZEC) không chỉ vượt trội so với thị trường chung mà còn kiên cường trước các đợt điều chỉnh mạnh, bất chấp việc phần lớn tài sản số khác tiếp tục giảm giá.

Nhằm lý giải cho xu hướng này, BeInCrypto đã phỏng vấn nhiều chuyên gia trong ngành để tìm hiểu nguyên nhân khiến coin riêng tư tăng trưởng mạnh mẽ, cũng như khả năng nhận diện cơ hội crypto lớn tiếp theo trước khi nó trở thành xu hướng phổ biến.

Coin riêng tư dẫn đầu hiệu suất thị trường

Cách đây một tháng, Coinphoton từng nhận định rằng các đồng tiền điện tử lấy quyền riêng tư làm trọng tâm đã nổi lên như nhóm tài sản có hiệu suất vượt trội nhất trên thị trường. Đáng chú ý, nhận định này vẫn giữ nguyên giá trị cho tới hiện tại, ngay cả khi thị trường chung tiếp tục chuỗi suy giảm kéo dài hai tháng.

Tính từ đầu năm đến nay, nhóm coin riêng tư ghi nhận mức tăng trưởng lên tới 276,4%, trở thành lĩnh vực mạnh nhất và là một trong hai nhóm duy nhất có lợi nhuận dương trong năm.

Ngược lại, Bitcoin (BTC) và Ethereum (ETH) đều đã chuyển sang trạng thái âm do các đợt điều chỉnh gần đây. Riêng ZEC đã tăng hơn 700% kể từ đầu tháng 10, còn DASH (DASH) cũng ghi nhận mức tăng gần 200%, minh chứng cho sức bật mạnh mẽ của nhóm này.

Động lực nào đang thúc đẩy coin riêng tư trong năm 2025?

Theo Nic Puckrin, nhà phân tích tiền điện tử kiêm đồng sáng lập The Coin Bureau, làn sóng tăng trưởng của coin riêng tư có liên hệ mật thiết với sự gia tăng mạnh mẽ của giám sát toàn cầu và các biện pháp kiểm soát vốn.

Ông dẫn chứng việc Thổ Nhĩ Kỳ trao quyền cho cơ quan quản lý tài chính nhằm đóng băng tài khoản tiền điện tử, cùng với xu hướng siết chặt giám sát tài sản số trên toàn thế giới. Puckrin nhận định, Bitcoin và Ethereum đã không còn đại diện cho lý tưởng “cypherpunk” về quyền riêng tư và chống kiểm duyệt như thuở ban đầu, mà thay vào đó đã trở nên dễ dàng bị truy vết hơn cả tiền mặt, khiến nhu cầu đối với các đồng tiền bảo mật mạnh mẽ tăng cao trở lại.

“Có một yếu tố tư tưởng xuất phát từ những người dùng tiên phong, họ dần mất niềm tin vào câu chuyện Bitcoin khi các tổ chức lớn tham gia quá sâu. Những người ủng hộ quyền riêng tư không còn xem Bitcoin là giải pháp, trong khi nhà đầu tư lại muốn tận dụng làn sóng tăng trưởng – ví dụ Zcash đã tăng hơn 1.500% trong năm qua. Việc mọi người muốn tham gia là điều hoàn toàn dễ hiểu,” ông chia sẻ.

Jamie Elkaleh, Giám đốc Marketing của Bitget Wallet, cũng đồng thuận với quan điểm này. Ông cho rằng khi quy định pháp lý trở nên rõ ràng hơn và các tổ chức tài chính gia nhập thị trường, người dùng ngày càng lo ngại về giám sát AI và sự minh bạch tuyệt đối của hoạt động on-chain.

Elkaleh nhấn mạnh: “Ngành công nghiệp đang trưởng thành, quy định rõ ràng giúp thu hút người dùng phổ thông, nhưng họ lại mang theo những kỳ vọng mới về quyền riêng tư tài chính, quyền tự chủ và công cụ bảo mật – những tiêu chuẩn mà trước đây chỉ được coi là lựa chọn bên lề.”

Ray Youssef, sáng lập kiêm CEO của NoOnes, nhận định sự bứt phá của coin riêng tư là kết quả của sự luân chuyển câu chuyện và những tác động kinh tế vĩ mô. Sau nhiều năm Bitcoin và Ethereum bị tổ chức hóa, cùng các chu kỳ altcoin theo meme, dòng vốn bắt đầu chuyển hướng sang những tài sản được xem là “tiền điện tử nguyên bản” với tính phi tập trung và quyền riêng tư do người dùng kiểm soát.

Ông cho rằng, sự tham gia của các tổ chức vào tiền điện tử vẫn không ngừng tăng, khiến nhiều trader cá nhân và người dùng gốc tiền điện tử tìm kiếm những dự án khôi phục cảm giác tự chủ và bảo mật. Tuy nhiên, Youssef nhấn mạnh rằng đây không phải là sự bài trừ vốn tổ chức, mà là hai lực lượng có thể cùng tồn tại và bổ trợ cho nhau khi câu chuyện đủ hấp dẫn.

“Yếu tố tư tưởng về quyền riêng tư và chủ quyền tạo nên câu chuyện mạnh mẽ, thu hút người dùng trung thành; yếu tố kinh tế về lợi nhuận ngắn, trung và dài hạn hấp dẫn cả trader lẫn nhà đầu tư. Để một chu kỳ duy trì, thị trường cần sự giao thoa giữa niềm tin và dòng vốn. Điều đang diễn ra là tư tưởng thắp lửa và kinh tế tiếp sức,” ông bình luận.

Rob Viglione, sáng lập zkVerify và CEO Horizen Labs, cho rằng sự quan tâm trở lại với quyền riêng tư phản ánh sự chuyển dịch lớn của thị trường, khi người dùng ngày càng xem quyền riêng tư là một điều kiện thiết yếu cho ứng dụng thực tế, thay vì chỉ là tính năng phụ.

Ông nhận định, động lực hiện tại không chỉ dừng lại ở những đợt tăng giá đơn lẻ mà còn báo hiệu sự đánh giá lại sâu sắc về vai trò của quyền riêng tư trong toàn bộ hệ sinh thái tiền điện tử: “Các đồng coin riêng tư đời đầu tuy đột phá nhưng bị cô lập, chứng minh sức mạnh của mật mã nhưng lại tồn tại ngoài môi trường kinh tế thực. Điểm khác biệt hiện nay là quyền riêng tư được tích hợp trực tiếp vào các hệ sinh thái Ethereum, nơi có thanh khoản, người dùng và ứng dụng sẵn có. Đó là lý do thời điểm này quan trọng – biến động giá chỉ là tín hiệu bề mặt cho một sự chuyển dịch sâu sắc hơn: quyền riêng tư đang trở thành kỳ vọng mặc định.”

Tiện ích có phải là xu hướng meme mới của thị trường?

Làn sóng tăng giá của các tài sản tập trung vào quyền riêng tư cũng đặt ra câu hỏi: Liệu đây chỉ là một chu kỳ tăng ngắn hạn như meme coin trước đây, hay thực sự phản ánh sự chuyển dịch sang các câu chuyện về tiện ích?

Các chuyên gia cho rằng câu trả lời nằm ở giữa. Youssef nhận định, các đợt tăng của meme coin thường diễn ra nhanh, mang tính đầu cơ cao và chóng tàn; khi động lực này suy yếu, thị trường sẽ chuyển sang các câu chuyện có giá trị bền vững hơn như thanh toán, quyền riêng tư, hạ tầng DeFi, v.v. Trong bối cảnh đó, token quyền riêng tư thu hút quan tâm vì chúng mang lại quyền tự chủ, chống kiểm duyệt và khả năng giao dịch mà không lo bị đóng băng hoặc lộ thông tin.

“Nếu người dùng và nhà đầu tư nhận thấy những tính năng này thực sự hữu ích lâu dài, dòng vốn vào lĩnh vực này sẽ tiếp tục mạnh mẽ vượt qua các chu kỳ xoay vòng câu chuyện ngắn hạn,” ông khẳng định.

Puckrin bổ sung, meme coin thường phát triển mạnh trong giai đoạn thị trường hưng phấn, còn token tiện ích lại có xu hướng tốt hơn khi nhà đầu tư thận trọng hoặc tìm cách bảo toàn lợi nhuận. Tuy nhiên, ông lưu ý: “Chúng ta chưa thấy sự chuyển dịch rộng sang token tiện ích; ngoại trừ một số trường hợp vượt trội, phần lớn altcoin vẫn kém Bitcoin. Chưa có gì giống như altseason truyền thống, và cho tới khi điều đó xảy ra, việc token tiện ích tăng giá vẫn là ngoại lệ.”

Làm thế nào để nhận diện xu hướng tiền điện tử tiềm năng tiếp theo?

Trong bối cảnh các câu chuyện mới xuất hiện ngày càng nhanh, việc nhận diện xu hướng bứt phá sớm trở thành thách thức lớn đối với nhà đầu tư tiền điện tử. Puckrin cho rằng, điều này vừa đòi hỏi sự may mắn vừa cần sự chăm chỉ nghiên cứu – từ việc quan sát các điểm kém hiệu quả trên thị trường, sự dịch chuyển của nhà phát triển sang các chain hoặc dự án mới, cho tới việc theo dõi nơi có nhu cầu thực sự. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh: “Các câu chuyện tiền điện tử thường mang tính đầu cơ nhiều như yếu tố nền tảng, và đôi khi chỉ là ở đúng nơi, đúng thời điểm.”

Dù vậy, Puckrin cho rằng xu hướng đầu tư của các tổ chức là điểm khởi đầu tốt để đánh giá bất kỳ lĩnh vực nào: “Nếu phải chọn một câu chuyện cho chu kỳ này, tôi sẽ chọn RWAs. Vốn tổ chức đang đổ vào lĩnh vực token hóa tài sản thực – bao gồm cả stablecoin – và chúng ta thấy sự hợp tác giữa các dự án RWA và tổ chức lớn. Dòng vốn tổ chức là chỉ báo quan trọng cần theo dõi, bởi nó dựa trên nhu cầu dài hạn thay vì sự thổi phồng ngắn hạn.”

Youssef tiếp cận vấn đề theo hướng hệ thống, gọi đó là “nhận diện mô hình với sự giao thoa tín hiệu”, gồm: nhu cầu thực của người dùng, hoạt động on-chain, mức sử dụng tính năng giao thức, và mở rộng khả năng tiếp cận thị trường. Ông đề xuất, với coin riêng tư hãy chú ý đến việc chấp nhận giao dịch bảo mật, khả năng tiếp cận sàn giao dịch, tích hợp ví, và các tin tức về quy định. Với DePIN, theo dõi tốc độ triển khai thiết bị, quan hệ đối tác hạ tầng, nguồn dữ liệu thực tế và doanh thu trên mỗi thiết bị. Với AI và mô hình on-chain, chú ý đến tích hợp của nhà phát triển, nhu cầu API, và cơ chế token nắm bắt giá trị. Với DeFi/RWA, các chỉ số như TVL, tính bền vững của lợi suất, chất lượng đối tác, và cấu trúc lưu ký là những yếu tố có thể tạo động lực cho chu kỳ tiếp theo. Ông nhấn mạnh, nhà đầu tư nên chú ý đến độ bền tokenomics, lịch sử bảo mật và mức độ sử dụng thực tế.

Elkaleh cho rằng việc nhận diện meta mới bắt đầu từ việc theo dõi các chỉ báo sớm như hoạt động của nhà phát triển, niêm yết mới trên sàn, và động lực xã hội trên các nền tảng như X. Các token vốn hóa nhỏ với nền tảng vững chắc thường cung cấp dấu hiệu sớm nhất về sự hình thành câu chuyện. Ông khẳng định, nhà đầu tư kết hợp tín hiệu hành vi với phân tích nền tảng sẽ có cái nhìn rõ nhất về nơi động lực đang hình thành trước khi nó được thị trường rộng lớn nhận thấy.

“Elkaleh nhấn mạnh: Những tín hiệu mạnh nhất hiện nay là dòng vốn tổ chức, mở rộng vốn hóa thị trường theo ngành và sự hội tụ sớm của các lĩnh vực như RWA, DePIN, AI và DeFi. Đây là những lĩnh vực mang lại tiện ích thực sự – từ hạ tầng thực tế đến tự động hóa tài chính dựa trên AI – giúp chúng trở thành ứng viên hàng đầu cho chu kỳ tiếp theo. Riêng với coin riêng tư, đột phá sẽ đến từ việc tích hợp trực tiếp công nghệ zero-knowledge và công cụ bảo mật vào ví và sản phẩm DeFi hàng ngày, biến quyền riêng tư thành mặc định thay vì tùy chọn.”

Dù các chỉ báo này không đảm bảo thành công tuyệt đối, chúng cung cấp khung tham chiếu hữu ích để nhận diện động lực sớm. Khi nhu cầu người dùng, hoạt động phát triển, quy định và dòng vốn bắt đầu đồng thuận, một câu chuyện mới có thể đang hình thành – từ rất sớm, trước khi nó trở thành xu hướng chủ đạo.

• Dữ liệu hợp đồng tương lai cho thấy giá Ether sẽ tăng lên 3.200 đô la bất chấp khó khăn của thị trường
• Giá XRP có thể giảm xuống mức nào sau khi mất mốc 2 đô la?