Onecoin: Tổng kết một năm chương trình đa cấp Ponzi trị giá 4 tỷ đô la tốn nhiều giấy mực nhất năm 2019

Nếu nhắc đến scam tiền điện tử thì chắc hẳn không phi vụ nào dám chơi lớn như Onecoin.

Như Tạp Chí Bitcoin đã đưa tin, các công tố viên Hoa Kỳ đã cáo buộc kế hoạch Ponzi này thu về khoảng 4 tỷ đô la, lừa đảo các nhà đầu tư từ khắp nơi trên thế giới.

Chỉ riêng tại Trung Quốc, các cơ quan thực thi pháp luật đã thu hồi 1,7 tỷ nhân dân tệ (tương đương 267,5 triệu đô la Mỹ) và truy tố 98 người.

Tại Việt Nam, con số ước tính lên tới hơn 100 triệu đô la.

Tiến sĩ Ruja Ignatova được xác định là kẻ đầu sỏ đã mất tích kể từ năm 2017.

Đồng sáng lập Sebastian Greenwood đã bị FBI dẫn độ từ Thái Lan về Mỹ vào tháng 11/2018.

Trong một tuần vừa qua, chúng tôi chưa thu thập được thêm bất cứ tin tức nào mới về vụ lừa đảo có quy mô lớn này. Vì vậy, đây có thể là tất cả những gì chúng ta biết.

OneCoin là gì?

OneCoin chính là ‘đứa con tinh thần’ của bà trùm Ruja, quốc tịch Bulgaria. Theo hồ sơ LinkedIn, cô tốt nghiệp chuyên ngành luật và là cựu nhân viên Mckinsey, một trong những hãng tư vấn quản lý lớn nhất thế giới.

Cách thức hoạt động của dự án hoàn toàn giống như các loại tiền điện tử khác, trong đó các coin được tạo ra thông qua khai thác và sau đó sử dụng để thanh toán toàn cầu.

Coin này cũng đi kèm với ví tiền điện tử và ước tính có sẵn tổng cộng 120 tỷ coin trên mạng OneCoin.

Các nhà tổ chức đã bán các tài liệu hướng dẫn cho những người tham gia mạng, bao gồm các gói khuyến mại và giảm giá.

Các khóa học hướng dẫn bao gồm tiền điện tử, giao dịch, đầu tư, phân tích tài chính và quản lý tài sản.

Người dùng sẽ trả tiền cho các chương trình này. Với cách tiếp thị đa cấp (kim tự tháp), những người tham gia cũng bị lôi kéo bằng phần thưởng giới thiệu để thúc giục nhiều người dùng tham gia hơn.

Một số báo cáo cũng cho thấy OneCoin là chương trình Ponzi và nó phải đối mặt với hành động pháp lý ở một số quốc gia trên toàn cầu.

Cách thức vận hành theo lời quảng cáo ‘có cánh’

Coin thu được thông qua khai thác và OneCoin hoạt động như một mạng tập trung, nơi các nhà tổ chức được cho là “đã thực hiện tất cả các khía cạnh kỹ thuật”.

Theo video được đăng tải trên kênh YouTube chính thức, đây là “một nền tảng an toàn để đổi mới và sẽ thay đổi hệ thống tài chính”.

Ngoài ra, OneCoin cũng được khẳng định là tuân thủ các quy tắc KYC để ngăn chặn hành vi rửa tiền.

Đồng thời, video nhấn mạnh OneCoin là “loại tiền điện tử đầu tiên có kiểm toán blockchain hàng tháng”.

Không có coin, không có blockchain, không có gì cả!

Tuy nhiên, trên thực tế, cảnh sát cuối cùng đã tiết lộ OneCoin Ltd là mạng tiếp thị đa cấp.

OneCoin không thực sự được khai thác bằng cách sử dụng tài nguyên máy tính như Bitcoin. Giá trị của chúng được ấn định bởi những kẻ lừa đảo bằng cách “lập trình” coin tăng từ 0,5 Euro (0,56 đô la Mỹ) lên khoảng 29,95 Euro (33,68 đô la Mỹ).

Hiện tại, phía điều tra cũng bác bỏ tuyên bố OneCoin duy trì blockchain riêng. Thực tế, cảnh sát phát hiện họ không có “blockchain thực sự, hay nói cách khác là công khai và có thể kiểm chứng được”.

The City of London Police share the same belief as foreign law enforcement partners as to the legitimacy of #OneCoin.

If you believe you may have been victim of fraud in relation to #OneCoin, or suspect someone of marketing it, please come forward and report to @actionfrauduk.

— City of London Police Fraud (@CityPoliceFraud) November 5, 2019

“Cảnh sát thành phố London có quan điểm giống như các cơ quan thực thi pháp luật nước ngoài về tính hợp pháp của OneCoin.

Nếu bạn tin rằng mình có thể là nạn nhân của vụ lừa đảo liên quan đến OneCoin hoặc nghi ngờ ai đó marketing nó, vui lòng giữ mối quan hệ và báo cáo với Action Fraud”.

Kể từ tháng 3/2015, những kẻ lừa đảo đã phân bổ “coin” đến các thành viên không thực sự tồn tại. Nhà chức trách nói rằng những người sáng lập gọi chúng là “fake coin”.

Một số trang web được liên kết với scam OneCoin đã ngoại tuyến vào tháng 12/2019.

Tiến sĩ Ruja Ignatova là ai?

Ruja nói với mọi người rằng cô đã tạo ra một loại tiền điện tử cạnh tranh với Bitcoin, thuyết phục họ đầu tư hàng tỷ đô la Mỹ.

Vào tháng 6/2016, cô đã xuất hiện trên sân khấu tại London, Anh với một chiếc áo lấp lánh và đôi hoa tai dài có vẻ đắt tiền.

Tại sự kiện OneCoin hào nhoáng, Ruja nói với người hâm mộ của mình rằng OneCoin là “Bitcoin killer”.

“Trong 2 năm nữa, sẽ không còn ai nói về Bitcoin nữa! OneCoin rất dễ sử dụng, OneCoin dành cho tất cả mọi người. Bởi vì khi chúng tôi khai thác coin đầu tiên vào tháng 1/2015, quá trình phát triển của chúng tôi đã bùng nổ”.

Mặc dù OneCoin được cho là phát triển nhanh chóng và nhóm nghiên cứu đã khắc họa hình ảnh thành công vượt bậc thì các nhà đầu tư ngày càng lo ngại.

Sàn giao dịch được hứa hẹn từ lâu cho phép người dùng đổi OneCoin thành fiat liên tục bị trì hoãn. Các nhà tổ chức đã xoa dịu họ tại sự kiện ở Lisbon, nhưng Ruja chưa bao giờ xuất hiện.

Theo hồ sơ của FBI, Ruja được cho là đã lên chuyến bay Ryanair từ Sofia đến Athens vào ngày 25/10/2016 và mất liên lạc kể từ đó.

Cô bị buộc tội gian lận chứng khoán, gian lận đường dây và rửa tiền.

Em trai của bà trùm đã nhận tội

CryptoQueen hiện vẫn đang chạy trốn, nhưng em trai cô đã nhận tội rửa tiền và các tội danh lừa đảo khác. Anh ta đang phải đối mặt với bản án tối đa 90 năm sau song sắt nhà tù.

Konstantin Ignatov sau khi bị bắt tại sân bay quốc tế Los Angeles hồi tháng 3 đã ký thỏa thuận biện hộ vào ngày 4/10 và thừa nhận vai trò của mình trong vụ lừa đảo tiền điện tử trị giá hàng tỷ đô la.

Tuy nhiên, anh ta lo lắng rằng nếu tiết lộ danh tính của những cá nhân liên quan thì bản thân anh ta hoặc gia đình anh ta sẽ bị trả thù. Vì lý do này, Konstantin có thể được cấp danh tính mới theo chương trình bảo vệ nhân chứng Hoa Kỳ.

Anh một mực khẳng định đã không liên lạc với chị mình kể từ khi cô biến mất và từng thuê thám tử tư để tìm cô nhưng không thành công.

Vị luật sư rửa hàng trăm triệu đô la

Mark Scott, một cựu luật sư Hoa Kỳ, đã trở thành ‘hot news’ kể từ khi Hoa Kỳ buộc tội ông ta, Ruja và Konstantin vào đầu tháng 3.

Scott được cho là người đã kiếm 50 triệu đô la từ việc ‘tẩy uế’ cho 400 triệu đô la từ vụ lừa đảo. Ông bị kết tội rửa tiền, lừa đảo và hiện đang đối mặt với án tù có thể lên đến 50 năm.

Luật sư của ông ta vẫn khăng khăng ông không biết rằng tiền điện tử của OneCoin là vô giá trị và khẳng định mình chỉ đơn giản làm theo lệnh của Ruja. Những tuyên bố này đã bị bồi thẩm đoàn liên bang ở Manhattan bác bỏ sau một phiên tòa kéo dài 3 tuần.

Vị cựu đối tác của công ty pháp lý Locke Lord được cho là đã đăng ký một loạt các công ty giả, tài khoản nước ngoài và các phương tiện lừa đảo để rửa tiền từ cuối năm 2015 đến giữa năm 2017.

Trong quá trình tố tụng tại tòa, Scott tiết lộ Neil Bush, anh trai của cựu tổng thống Hoa Kỳ George W. Bush đã được trả 300.000 đô la cho buổi gặp mặt Ruja để thảo luận về khoản vay 60 triệu đô la nhằm mua mỏ dầu châu Phi bằng tiền điện tử OneCoin.

Scott sẽ bị kết án vào ngày 21/2/2020 và cũng liên quan đến một vụ kiện riêng sau khi các nhà đầu tư ở Mỹ bị ảnh hưởng bởi vụ lừa đảo đã quyết định kiện ông ta để yêu cầu bồi thường.

Câu chuyện vẫn chưa đi đến hồi kết

Mặc dù các cơ quan thực thi pháp luật đã đạt được bướ đột phá trong việc bắt giữ và kết án một số người có liên quan, nhưng vẫn còn rất nhiều việc phải làm. Bởi lẽ trong khi Ruja vẫn đang nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật thì nạn nhân chắc chắn đang ‘đứng ngồi không yên’.

OneCoin sẽ là một phi vụ lừa đảo thế kỷ và vẫn sẽ được nhắc tới trong nhiều năm. Nó như một lời nhắc nhở nghiêm túc về việc cần suy nghĩ cẩn thận trước khi đầu tư. Nó còn dạy chúng ta một bài học rằng khi mọi thứ nghe có vẻ quá tốt đến mức phi thực tế thì chắc chắn sẽ không xảy ra.

• Exit scam Cloud Token và WoToken đều đang bị BCSC Canada điều tra trong khi có vẻ đã ngừng hoạt động tại Việt Nam
• Vụ kiện Mark Scott chống lại đối tác rửa tiền Ponzi OneCoin David Pike đã đi đến hồi kết

Thùy Trang

    Tạp chí Bitcoin | Thenextweb