Tất tần tật về bản nâng cấp Taproot của Bitcoin

Bản nâng cấp Taproot của Bitcoin sẽ được kích hoạt vào cuối năm 2021 trong khi các nhà phát triển thúc giục tạo ra ứng dụng tận dụng lợi thế của nó.

Vào ngày 12/6, pool khai thác Bitcoin Slush Pool đã khai thác khối 687.285 với giao dịch bao gồm tín hiệu kích hoạt nâng cấp Taproot. Đó là khối thứ 1.816 bao gồm tín hiệu kích hoạt Taproot do miner BTC khai thác trong kỷ nguyên độ khó kéo dài từ ngày 30/5 đến ngày 13/6.

Với 2.016 khối được tạo ra trong mỗi giai đoạn độ khó, vượt qua 1.816 khối có tín hiệu kích hoạt Taproot đã thỏa mãn ngưỡng tín hiệu 90% cần thiết để khóa nâng cấp. Sự kiện này có nghĩa là Taproot, bản nâng cấp giao thức đầu tiên của Bitcoin trong hơn 4 năm, đã được thiết lập cho giai đoạn kích hoạt dự kiến ​​vào giữa tháng 11.

Ngoài việc kết thúc khoảng thời gian phát tín hiệu kéo dài khoảng 6 tuần trong 3 kỷ nguyên độ khó liên tiếp, khối 687.285 cũng mang lại một cột mốc mới cho quá trình nâng cấp Bitcoin được phát triển kể từ năm 2018. Những người đề xuất BTC cho biết ngoài việc kích hoạt tự động xảy ra gần cuối năm, trọng tâm bây giờ nên chuyển sang xây dựng ví và các ứng dụng hệ sinh thái khác có thể tận dụng khả năng script được cải thiện do Taproot mang lại.

Taproot là gì?

Trước khi tìm hiểu sâu về Taproot là gì và nó hoạt động như thế nào, có lẽ điều quan trọng là phải hiểu được cách hoạt động của các giao dịch Bitcoin. Khi gửi BTC từ ví này sang ví khác, địa chỉ công khai của người gửi sử dụng khóa riêng tư để tạo chữ ký mật mã duy nhất.

Chữ ký mật mã này chứa các quyền cho phép cần thiết để làm bằng chứng cho bất kỳ node nào xác thực giao dịch rằng người gửi thực sự sở hữu số tiền được gửi, do đó đáp ứng điều kiện chi tiêu. Có thể tạo các điều kiện chi tiêu khác nhau cho đầu ra giao dịch chưa sử dụng (UTXO).

Khi UTXO được chi tiêu, cần phải tiết lộ tất cả dữ liệu điều kiện chi tiêu, bao gồm cả những dữ liệu thỏa mãn và những điều kiện có thể đã được đáp ứng. Tác dụng phụ của tính năng này là sử dụng dữ liệu đáng kể và ngụ ý về quyền riêng tư. Taproot là một bản nâng cấp được thiết kế để giải quyết vấn đề như vậy, bằng cách che đi các điều kiện chi tiêu, ngoại trừ những điều kiện nằm trong nhánh của tập lệnh mà các bên giao dịch đã thỏa thuận.

Riccardo Casatta, nhà phát triển Bitcoin và người nhận tài trợ tiền điện tử một lần của bộ xử lý thanh toán Square, đã chỉ ra tiền đề cơ bản của Taproot:

“Nâng cấp Taproot bao gồm một loạt các cải tiến. Trong đó, cải tiến quan trọng nhất giúp tăng cường quyền riêng tư về lâu dài. Một quan niệm sai lầm mà chúng ta có hiện nay là sử dụng Bitcoin chủ yếu riêng tư, trong khi thực tế, các hoạt động giao dịch để lại rất nhiều dấu vết trên blockchain. Ví dụ: Bitcoin được gửi đến các địa chỉ khác nhau – bắt đầu bằng “1”, “3” hoặc “bc1” theo phiên bản và hợp đồng thông minh đằng sau chúng. Đây là một vấn đề vì nó tiết lộ thông tin về chi tiêu của người dùng”.

Với Taproot, có thể kết hợp các khóa công khai của tất cả các thực thể tham gia trong một giao dịch để tạo ra một khóa duy nhất. Bằng cách tạo một đầu ra mới được gọi là Pay to Taproot (P2TR), có thể có các điều kiện đầu ra với số tiền bị khóa cho một khóa công khai thay vì khóa riêng tư hoặc tập lệnh hash yêu cầu tính toán đầy đủ tất cả các điều kiện chi tiêu có trong UTXO.

Có thể kết hợp nhiều chữ ký thành một chữ ký tổng hợp duy nhất dựa trên chữ ký Schnorr. Tận dụng tính chất tuyến tính của chữ ký Schnorr, những người ủng hộ Taproot nói rằng có thể làm cho đa chữ ký (multisig) không thể phân biệt được với các bản sao một chữ ký của chúng, hoặc như Casatta nói:

“Với Taproot, các điều kiện chi tiêu khác nhau có thể giống hệt nhau trong trường hợp phổ biến nhất và điều này thật tuyệt vì nó tiết lộ ít thông tin hơn về người dùng cũng như cải thiện hiệu quả”.

Gần như đạt được sự ủng hộ tuyệt đối của miner

Bản nâng cấp Taproot của Bitcoin đã đạt được đến 90% đồng thuận quan trọng của các node khai thác vào ngày 12/6. Quá trình này đã nhận được sự ủng hộ gần như hoàn toàn từ miner, với tất cả các pool khai thác được công nhận phát tín hiệu cho Taproot.

Slush Pool đã bắt đầu quá trình vào tháng 5, khai thác khối giao dịch đầu tiên có tín hiệu kích hoạt Taproot. Có lẽ, pool khai thác Bitcoin lớn thứ năm theo phân phối hashrate cũng được miner thúc đẩy góp phần khóa bản nâng cấp.

Mặc dù quá trình bắt đầu giai đoạn báo hiệu bị chậm lại trong ngày lễ 5/5 của Trung Quốc, sự đồng thuận của các miner về việc hỗ trợ nâng cấp bắt đầu đạt tỷ lệ đáng kể vào kỷ nguyên độ khó thứ hai. Sự ủng hộ gần như tuyệt đối này đã củng cố cam kết được các miner thể hiện ngay cả trước khi bản nâng cấp theo kế hoạch hợp nhất vào Bitcoin Core vào cuối năm 2020.

Sự chậm trễ ban đầu trong việc đạt được đồng thuận 90% cần thiết vào tháng đầu tiên của quy trình có thể là do một số miner cần điều chỉnh các yêu cầu firmware nhất định để phát tín hiệu. Do đó, mặc dù tăng vọt lên khoảng 70% trong vòng 3 ngày đầu nhưng tỷ lệ tín hiệu của miner dao động từ 40% đến 70% trong kỷ nguyên độ khó đầu tiên.

AntPool và F2Pool – lần lượt xếp thứ nhất và thứ hai về phân phối hashrate – là những pool sớm ủng hộ việc kích hoạt, cũng như Foundry USA. Đến ngày 17/5, mọi pool khai thác lớn đều phát tín hiệu cho Taproot, bao gồm cả Binance với khối giao dịch đầu tiên của mình. BTC.Top chậm chân hơn vì pool khai thác báo cáo phải chạy thử nghiệm trên các giao thức được yêu cầu để bắt đầu phát tín hiệu cho Taproot.

Quyền riêng tư, khả năng mở rộng và hợp đồng thông minh

Một số nhà phát triển Bitcoin đồng ý rằng Taproot sẽ cung cấp cải tiến đáng kể về quyền riêng tư của Bitcoin. Trong cuộc trò chuyện hồi đầu tháng 6, Pieter Wuille, nhà phát triển Bitcoin tại Chaincode và là một trong những người đề xuất bản nâng cấp Taproot sớm nhất, đã nhận xét:

“Taproot mở rộng khả năng script của Bitcoin theo cách làm cho một số thứ rẻ hơn (đặc biệt là các ứng dụng phức tạp hơn như multisig và layer-2) và có phần riêng tư hơn bằng cách thường che giấu các quy tắc chi tiêu đúng đắn”.

Ngoài việc che giấu các điều kiện chi tiêu nhất định và làm cho giao dịch không thể phân biệt được, Taproot cũng giúp giảm đáng kể không gian khối bị dữ liệu giao dịch chiếm dụng. Mặc dù tính năng này sẽ giúp giảm thông lượng giao dịch bằng cách nén kích thước dữ liệu được liên kết với các giao dịch multisig, nhưng nó hầu như không phải là thuốc chữa bách bệnh cho các vấn đề về khả năng mở rộng của Bitcoin.

Tuy nhiên, nó mở ra cánh cửa cho hợp đồng thông minh trên blockchain Bitcoin vì bản nâng cấp làm giảm lượng không gian cần thiết cho các giao dịch đa chữ ký trong một khối. Các giao dịch hợp đồng thông minh về bản chất liên quan đến sự tương tác giữa một số địa chỉ và người dùng.

Với Taproot, các hoạt động hợp đồng thông minh này sẽ không có bất kỳ khác biệt nào khi chuyển BTC từ ví sang ví đơn giản. Chi tiết về một số trường hợp sử dụng hợp đồng thông minh có thể sẽ được giới thiệu sau khi Taproot kích hoạt vào cuối năm 2021. Casatta nói:

“Về trung/dài hạn, tôi thấy mức độ sử dụng hợp đồng thông minh Bitcoin sẽ tăng, cho phép các trường hợp sử dụng như kế thừa và ủy quyền trong chi tiêu của công ty. Và ưu điểm lớn nhất là nó được thực hiện qua blockchain”.

Nhiều nhà phát triển Bitcoin đồng ý rằng ngoài việc kích hoạt vào tháng 11, những người tham gia mạng sẽ cần tạo các ứng dụng hữu ích dựa trên bản nâng cấp. Bản nâng cấp sẽ tự kích hoạt theo các điều khoản trong Giao thức cải tiến Bitcoin 341 (BIP-341) ở chiều cao khối 709.632.

Ngoài ra, Taproot sẽ là bản nâng cấp soft-fork, có nghĩa là những người tham gia mạng không bị ràng buộc phải chấp nhận thay đổi. Tuy nhiên, với những lợi thế về phí nếu chấp nhận bản nâng cấp, có khả năng các nhà cung cấp dịch vụ sẽ cập nhật phần mềm của họ để triển khai Taproot.

• Những điều bạn cần phải biết về bản cập nhật Taproot sắp tới của Bitcoin
• Cập nhật Taproot cho thấy Bitcoin hoàn toàn không giống vàng
• Các chỉ số on-chain Bitcoin đang nói gì?

Đình Đình

Theo Cointelegraph