Nhìn lại cuộc chiến vương quyền của đồng sáng lập Bitmain Jihan Wu và Micree Zhan

Hôm nay, như Tạp Chí Bitcoin đã đưa tin, hai nhà đồng sáng lập Bitmain, công ty bán máy đào coin lớn nhất thế giới đã có một thỏa thuận vui vẻ cuối cùng, Micree Zhan, người nắm giữ 36% cổ phần công ty sẽ ở lại điều hành Bitmain, còn “người bạn cũ” Jihan Wu, nắm giữ 20% cổ phần, sẽ rời đi cùng các mỏ đào BTC.com, Bitdeer, các mỏ ở nước ngoài và 600 triệu đô la tiền mặt. Bài viết này sẽ nói chi tiết hơn về quá trình hình thành của Bitmain và làm thế nào mà từ hai người bạn cùng chiến tuyến, tới nay thì đường ai nấy đi. Anh biết thân anh tôi biết tôi – Chặng đường gian khổ chẳng chia đôi.

Jihan Wu và Micree Zhan là những người sáng lập Bitmain. Hai người luôn giữ kín các thông tin cá nhân trên mạng xã hội nên không ai có thể biết nhiều thông tin về họ. Jihan Wu, sinh năm 1986, nhận bằng tâm lý học và kinh tế tại Đại học Bắc Kinh (Peking University). Micree là một kỹ sư tốt nghiệp Học viện Khoa học Trung Quốc (Chinese Academy of Sciences). Họ gặp nhau lần đầu vào năm 2010, trong khi Zhan đang lãnh đạo startup DivaIP của riêng mình. Lúc đó, Jihan Wu làm việc trong một quỹ đầu tư mạo hiểm và vô tình chú ý đến một trong những nhân viên của DivaIP đang quảng cáo sản phẩm ngay trên đường phố.

Jihan Wu (trái) và Micree Zhan (phải)

Wu bắt đầu quan tâm đến dự án và quyết định gặp Zhan. Dù sao thì lúc đó anh ấy cũng cần đầu tư mạo hiểm và hỏi ý kiến ​​của đối tác tương lai. Nhưng cuối cùng, Wu không thể ‘bắt tay’ với Zhan và DivaIP. Câu chuyện tưởng chừng kết thúc bằng một cuộc gặp gỡ tình cờ. Nhưng vào năm 2011, Jihan Wu bắt đầu quan tâm đến Bitcoin. Ý tưởng thành lập một công ty sản xuất thiết bị phần cứng khai thác chưa nảy sinh ngay lập tức.

Lúc đầu, Wu chọn đầu tư vào Bitcoin. Vào thời điểm đó, giá ở mức 1 đô la. Wu đã đầu tư tất cả tiền tiết kiệm của mình vào BTC. Họ hàng vô cùng lo sợ anh sẽ trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo. Nhưng họ sớm nhận ra Wu đã đầu tư đúng người đúng thời điểm. Vào năm 2013, giá Bitcoin bắt đầu tăng nhanh. Wu đã xoay sở để không chỉ hoàn vốn đầu tư mà còn kiếm được tiền.

Sau khi nhận được số vốn ban đầu, anh quyết định tham gia vào thị trường thiết bị phần cứng khai thác. Nhưng công ty cần có kỹ sư tài năng. Wu nhớ đến Zhan và viết cho anh ấy một email trong đó phác thảo mọi thứ anh biết về Bitcoin. Trên thực tế, Zhan đã dành khoảng 2 giờ để đọc về loại tiền điện tử này trên Wikipedia. Cuối cùng, anh quyết định tham gia dự án. Từ năm 2013, họ đã cùng nhau tạo ra Bitmain. Ngoài ra, ASICMiner và Butterfly Labs đã có mặt trên thị trường từ năm 2012. Tất cả phụ thuộc vào việc ai là người đầu tiên tung ra sản phẩm đột phá.

Phải mất 6 tháng để phát triển Bitmain ASIC đầu tiên. Antminer S1 xuất hiện vào tháng 11/2013. Nó nổi tiếng với công suất 180 GH/s và chi phí điện tương đối thấp là 360 watt.

Bitmain sau đó đã trải qua một cuộc tái cấu trúc công ty gây sốc. Vào ngày 29/10/2019, tại một cuộc họp kín của hội đồng quản trị, đồng sáng lập Jihan Wu đã cách chức Micree Zhan khỏi tất cả các vị trí. Wu thừa nhận Bitmain đang trên bờ vực phá sản và gọi Zhan là người không đáng tin cậy, cho rằng những ý tưởng phát triển startup của anh ấy là điên rồ. Theo đó, Zhan không được phép vào văn phòng và nhân viên bị cấm giao tiếp với anh. Tuy nhiên, Zhan sau đó nói rằng mình sẵn sàng đòi quyền lợi trước tòa và có ý định trở lại công ty càng sớm càng tốt.

BREAKING: Bitmain issued a statement that their Board of Directors removed Micree Zhan from all corporate roles last year and if he continues to interfere with company business, they will take legal action against him. 🍿 pic.twitter.com/bNTiRyHJVL

— Samson Mow (@Excellion) May 27, 2020

Hành động sa thải Zhan quyết liệt xảy ra chỉ 1 tuần sau khi Bitmain nộp đơn thực hiện IPO ở Hoa Kỳ. Tại sao Wu và Zhan lại gây chiến, có cơ hội nào để Zhan lấy lại vị trí của mình không? Thực tế, chưa có một cuộc xung đột nào giữa những người sáng lập mà có thể đưa công ty đến sự giàu có và thịnh vượng. Và trong khi báo chí đưa tin tất cả các chi tiết hài hước của cuộc xung đột này, như một trong những người sáng lập thuê hàng tá vệ sĩ đi xung quanh để bảo vệ mình, công việc của công ty thực sự bị ảnh hưởng khá nhiều.

Breaking: June 3, Micree Zhan led a team of Bao Ans (private guards) crashed Bitmain Beijing office and tried to take back the control.

June 4, Micree wrote an open letter to apologize for the troubles and promise IPO and $50B-market-value ASAP.

Link: https://t.co/RL6XRICx4z pic.twitter.com/XFw2Xu9VnR

— BlockBeats (@BlockBeatsChina) June 4, 2020

Vào năm 2018, Bitmain là nhà phát triển ASIC khai thác Bitcoin lớn nhất thế giới và những người sáng lập trở thành người giàu nhất trong thế giới tiền điện tử. Năm 2017 mang về cho công ty hàng tỷ đô la, nhưng 3 năm qua là những năm đầy thách thức đối với doanh nghiệp.

Vào tháng 9/2018, Bitmain đã nộp hồ sơ IPO trên Sở giao dịch chứng khoán Hồng Kông (HKSE), định giá doanh nghiệp ở mức 3 tỷ đô la và hy vọng sẽ huy động được từ 14 đến 18 tỷ đô la. Các nhà quản lý Hồng Kông cho rằng do thiếu các quy định điều chỉnh ngành công nghiệp tiền điện tử nên đơn đăng ký sẽ không được chấp thuận.

Vào tháng 11/2018, công ty đã nợ nhà sản xuất chip TSMC 300 triệu đô la. Sau đó, Wu quyết định thuê hashpower từ các miner Bitcoin trong nhóm Antpool và BTC.com để khai thác BCH. Bitmain đã trả cho hashrate bằng BTC và nhận được phần thưởng bằng BCH. Theo cách này, không những không có lãi, công ty thậm chí lỗ vài triệu đô la mỗi ngày. Ngoài ra, do thị trường giảm giá, lượng tồn kho chưa bán được của các miner lên tới 1 tỷ.

Do nợ nần, công ty đã sa thải khoảng một nửa trong số 3.000 nhân viên vào tháng 12/2018. Sau đó, gã khổng lồ khai thác này đóng cửa văn phòng ở Israel và Hà Lan, đồng thời đình chỉ hoạt động sản xuất ở Texas, nơi có từ 7.000 đến 8.000 miner. Vào tháng 3/2019, đơn đăng ký IPO đã hết hạn, sau đó công ty quyết định nộp đơn lên Sở giao dịch chứng khoán New York (New York Stock Exchange).

Các phương tiện truyền thông đã viết rất nhiều về chính sách quản lý thiển cận của cả 2 CEO và sự song hành của họ dự đoán dẫn đến một kết cục u ám. Tháng 11 năm ngoái, có tin đồn về việc Wu và Zhan đồng loạt từ chức.

Vào tháng 1/2019, Wu và Zhan đã rời khỏi vị trí CEO và từ bỏ mọi quyền đưa ra quyết định chiến lược. Haichao Wang được bổ nhiệm làm CEO, Zhan trở thành chủ tịch hội đồng quản trị kiêm giám đốc điều hành. Có lẽ anh có cảm giác mình đã mất tất cả và quyết định lấy lại mọi thứ. Vào tháng 7, Wu đã thành lập nền tảng giao dịch Matrixport của riêng mình. Có vẻ như cuộc xung đột giữa những người sáng lập đã lắng dịu được một thời gian, nhưng lại bùng phát vào tháng 11.

Vào ngày 29/10, tại một cuộc họp khẩn cấp của công ty, Jihan Wu nói rằng xung đột với Zhan tiếp diễn từ năm 2015 và giải thích lý do tại sao anh cho rằng cần phải loại bỏ đối tác lâu năm của mình khỏi việc quản lý Bitmain. Một lá thư đã được gửi tới tất cả nhân viên công ty buộc họ không được làm theo chỉ đạo của Zhan. Bản thân Wu lại đảm nhận vị trí CEO. Micree Zhan lúc này bị xem như kẻ bại tướng, nhưng trong bao lâu?

Vào đầu tháng 6/2020, Zhan giành lại quyền kiểm soát văn phòng của công ty ở Bắc Kinh, một lần nữa phải nhờ đến sự giúp đỡ của nhân viên từ các công ty an ninh tư nhân. Trong vòng 2 giờ, 20 nhân viên bảo vệ đã ập vào văn phòng của công ty. Trong thư, Micree xin lỗi các nhân viên của công ty và hứa rằng anh sẽ đạt được IPO của công ty. Anh hy vọng giá trị của Bitmain có thể đạt 50 tỷ đô la trong vòng 5 năm. Anh cũng hứa thưởng tiền mặt cho những ai đi làm. Bitmain cũng tích cực thảo luận về vấn đề chuyển hợp đồng lao động của nhân viên từ văn phòng Bắc Kinh sang công ty con. Điều này gợi nhớ đến cuộc tấn công của Liao Liu vào Zhan.

Tất cả mọi drama của Bitmain đã kết thúc từ hôm nay sau khi công ty đầu tư Sequoia Capital đứng ra làm trung gian hòa giải. Dù gì, hai đồng sáng lập đánh nhau, kẻ thiệt hại nhiều nhất vẫn là nhà đầu tư, và Sequoia Capital thì không muốn mất tiền.

• Nhà sáng lập Bitman Jihan Wu: ”Tôi rất lạc quan về giá Bitcoin”
• Bitman đã đến hồi kết?
• Tiếp tục tăng hay điều chỉnh: Khối lượng giao dịch thực của Bitcoin sẽ trả lời

Thuỳ Trang

Theo Medium