Arbitrum: Thành tựu đã đạt được và khó khăn phải đối mặt

Phần lớn các dự án blockchain được mọi người trong cộng đồng xác nhận về tầm nhìn và tham vọng. Mặc dù khả năng mở rộng, phân quyền và bảo mật vẫn là những yếu tố tiên phong của công nghệ này, nhưng việc giữ lại tất cả các tính năng cốt lõi nói trên kết hợp với nhau là một điều khá khó khăn.

Cùng với thời gian, không gian tiền điện tử đã có thể đưa ra một loạt giải pháp cả layer 1 và layer 2 để đáp ứng cho rào cản này.

Ethereum vẫn là mạng blockchain hấp dẫn để tạo và thực thi các hợp đồng thông minh. Với mức độ áp dụng gia tăng đáng kể trong những năm qua, Ethereum bị tắc nghẽn mạng nghiêm trọng và phí cao “cắt cổ”. Theo đó, tốc độ và khả năng mở rộng là vấn đề cấp bách cần được giải quyết. Do vậy, mạng đã đưa ra một phương pháp khắc phục nội bộ.

Bản nâng cấp 2.0 của Ethereum đặt ra mục tiêu cải thiện tốc độ, hiệu quả và khả năng mở rộng của mạng. Không nghi ngờ gì nữa, ETH 2.0 là một bước đi đúng hướng đối với Ethereum, nhưng vẫn cần thêm thời gian để được triển khai trên mainnet (mạng chính). Trong khi đó, các nhà cung cấp giải pháp khác như Arbitrum đang giúp Ethereum trong thời gian chờ đợi.

Arbitrum là gì?

Như Tạp chí Bitcoin đã đưa tin, Arbitrum về cơ bản là một giải pháp layer 2 được thiết kế để nâng cao khả năng của hợp đồng thông minh Ethereum, bằng cách thêm các tính năng bảo mật bổ sung, đồng thời tăng cường tốc độ cũng như khả năng mở rộng của chúng. Nền tảng này cho phép các nhà phát triển chạy hợp đồng EVM (Ethereum Virtual Machine) không sửa đổi và giao dịch ETH trên layer 2 đồng thời tận dụng bảo mật tuyệt vời trên layer 1 của Ethereum.

Ra mắt trên mainnet chưa đầy 3 tuần trước, Arbitrum đã thiết lập được nhiều kỷ lục. Mỗi ngày trôi qua, tổng giá trị bị khóa (TVL) trên nền tảng liên tục tăng cao hơn. Ví dụ, chỉ trong một tuần, TVL tăng theo cấp số nhân hơn 2000%.

Hơn nữa, Arbitrum chiếm 73,75% trong tổng số 3 tỷ đô la giá trị bị khóa trên mạng layer 2 của Ethereum vào thời điểm viết bài. Sàn giao dịch phi tập trung layer 2 dYdX xếp ngay sau Arbitrum và chỉ chiếm 10,89%.

Tổng giá trị bị khóa | Nguồn: l2beat.com

Cơn mưa thanh khoản lớn

Trong vài ngày đầu, khá nhiều vốn chảy vào nền tảng layer 2 này dường như đến từ “Kẻ hủy diệt Ethereum”. Vào ngày 12/9, James Spediacci của Blockchain Investor đã nhấn mạnh rằng khi TVL của Arbitrum tăng mạnh, giá trị bị khóa trên các cầu nối của Solana, Fantom và Harmony lần lượt giảm 58%, 36% và 62%.

Trên thực tế, Spediacci đã thẳng thắn tuyên bố:

“Arbitrum (Ethereum layer 2) là kẻ hủy diệt Solana”.

Tuy nhiên, vào ngày 17/9, mọi thứ dường như đã thay đổi. Giá trị bị khóa trên 3 nền tảng nói trên phục hồi sau khi sụt giảm. Trên thực tế, theo dữ liệu từ Dune Analytics, tất cả cũng đã leo lên một bậc cao hơn trên bảng xếp hạng.

Ở đây, điều đáng chú ý là hầu hết cầu nối phổ biến mới chỉ hiện diện trong hệ sinh thái một khoảng thời gian rất ngắn. Chẳng hạn, Wormhole của Solana mới chỉ ra mắt vào tháng 8 nhưng đã đạt được một vị trí trong top 5.

Điều này rõ ràng làm nổi bật môi trường layer 2 cạnh tranh mà Arbitrum đang bước vào.

TVL của các cầu nối Ethereum | Nguồn: Dune Analytics

Những người theo đuổi lợi nhuận đổ xô đầu tư vào các ứng dụng phi tập trung (dApp) farming ban đầu của mạng cũng góp phần đáng kể vào tăng trưởng TVL theo cấp số nhân của Arbitrum. Lấy ví dụ như trường hợp của ArbiNYAN.

Nền tảng yield farming (canh tác lợi nhuận) nói trên đã thu hút nhà đầu tư bằng cách cung cấp lợi nhuận cao phi thường khi staking token gốc của nó. Tuy nhiên, hoạt động sôi nổi chỉ diễn ra nhất thời. NYAN đã giảm hơn 90% giá trị trong những giờ đầu của ngày 12/9.

Theo dữ liệu từ Defined, token đạt mức cao nhất là 7,8 đô la vào khoảng 6:30 sáng hôm đó nhưng đã lao dốc xuống 0,8 đô la đúng 24 giờ tiếp theo.

Hơn nữa, diễn biến sụp đổ không dừng lại ở đó. Giá NYAN chỉ còn 0,4 đô la tại thời điểm viết bài. Do giá rơi tự do, TVL trên ArbiNYAN lao dốc từ 1,6 tỷ đô la xuống 38,6 triệu đô la chỉ trong vài ngày.

Nguồn: DeFiLlama

Wavey, một farmer (người canh tác) DeFi ẩn danh, đã chỉ ra việc rút đột ngột hơn 640 triệu đô la ETH từ một trong các pool của Curve đã tạo ra cơ hội kinh doanh chênh lệch giá. Pool nói trên đã có 525,4k ETH khi farm NYAN ra mắt. Tuy nhiên, ngay sau sự cố, pool chỉ còn lại 331,2k token, làm nổi bật sự di chuyển thanh khoản tức thì sang Arbitrum.

Hơn nữa, những tin đồn về airdrop token tiềm năng cũng gây ra sự phấn khích và thu hút thêm thanh khoản cho nền tảng. Nhưng điều đáng chú ý là Arbitrum không có token gốc của riêng nó.

Bỏ qua các yếu tố đề cập ở trên, đa phần sự tăng trưởng TVL là khá tự nhiên và rất nhiều người mới đã thử nghiệm Arbitrum cho đến nay.

S2C: Tốc độ, kích thước, chi phí

Nhìn chung, phí giao dịch của Arbitrum vẫn khá thấp so với Ethereum. Trên thực tế, khi giới hạn tốc độ được nâng lên, mức phí có khả năng giảm hơn nữa.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng Arbitrum vẫn chưa hoạt động hết công suất. Tốc độ giao dịch chỉ phát huy tác dụng khi nhu cầu nhiều hơn dung lượng.

Khi tỷ lệ chấp nhận Arbitrum tăng hơn nữa, tắc nghẽn cũng sẽ tăng lên song song. Giá gas của nền tảng chắc chắn sẽ tăng đột biến khi sử dụng cơ chế đấu giá gas EIP-1559. Chỉ ở giai đoạn như vậy, khi tốc độ tăng lên, phí mới giảm.

Trên thực tế, một trong những tác giả của Smart Content đã đưa ra quan điểm tương tự trong một chuỗi tweet gần đây. Anh khẳng định:

“Giới hạn tốc độ của Arbitrum hiện được thiết lập để phù hợp với thông lượng của Ethereum và sẽ tăng theo thời gian khi chuỗi được thử nghiệm nhiều hơn… Siêu lạc quan cho Arbitrum và Rollups”.

Những người đang sử dụng nền tảng ở giai đoạn này hầu như không có bất kỳ phàn nàn nào về cả phí và tốc độ.

Nguồn: l2fees.info

Gót chân Achilles

Không có gì phải nghi ngờ, Arbitrum được không gian tiền điện tử chào đón nồng nhiệt. Bất chấp sự cường điệu và những lời khen có cánh, không nên quên rằng giải pháp này vẫn còn sơ khai và rất dễ bị lỗi. Ví dụ, nền tảng đã gặp phải cố ngừng hoạt động khá gần đây và về bản chất, quá trình xác thực khối bị cản trở phần nào.

No blocks in the last ~30 minutes. Given that sequencer is an absolutely crucial part, it might as well be down pic.twitter.com/q8QXYriYGY

— Larry Cermak (@lawmaster) September 14, 2021

“Không có khối nào trong ~30 phút qua. Vì trình tự sắp xếp là một phần rất quan trọng, nó cũng có thể bị ảnh hưởng”. 

Hơn nữa, ngay từ stableswap đến launchpad và hỗ trợ stablecoin, Arbitrum vẫn còn thiếu một số nền tảng quan trọng. Cùng với thời gian, những khoảng cách này cuối cùng sẽ được thu hẹp. Cho đến lúc đó, nền tảng vẫn phải chịu sự cạnh tranh chưa từng có từ các nhà cung cấp giải pháp đi trước.

Tiếp theo, mặc dù phân quyền hoàn toàn luôn là một phần trong kế hoạch của Arbitrum, nhưng cần lưu ý nó vẫn chưa làm được điều này. Team Offchain Labs hiện có quyền kiểm soát khá nhiều đối với mạng và thực hiện cách tiếp cận tương đối giống với các giải pháp mở rộng quy mô khác như Polygon và Optimism.

Tuy nhiên, Arbitrum có đội ngũ năng lực để duy trì khả năng nâng cấp và đó là một lợi thế. Ngoài ra, khả năng tương thích trơn tru của giải pháp với dApp được thiết kế chạy trên Ethereum có tiềm năng hoạt động như con át chủ bài.

Sai lầm về chiếc bánh cố định

Những người không am hiểu về tiền điện tử thường giả định rằng sân chơi layer 2 là một chiếc bánh cố định và càng nhiều người tiếp nhận một giải pháp cụ thể thì phần còn lại càng ít. Lỗi logic phần lớn bắt nguồn từ quan niệm sai lầm rằng sự thành công của một nền tảng cụ thể sẽ là tổn thất của những nền tảng khác.

Không! Không có chiếc bánh cố định nào ở đây cả!

Sự ra mắt của Arbitrum là một minh chứng cho thấy các roll-up mới có thể chiếm lĩnh thị trường như vũ bão. Trong những tháng tới, khi nhiều giải pháp hơn đi vào hoạt động, không gian sẽ thay đổi nhiều hơn. Do đó, thị trường cần được chuẩn bị cho phù hợp. Người dùng dần dần sẽ phải đối mặt với nhiều lựa chọn đau đầu.

Mời các bạn tham gia Telegram của chúng tôi để cập nhật tin tức nhanh hơn: https://t.me/tapchibitcoinvn

• Làm thế nào để nhận được airdrop token ARB của Layer 2 Arbitrum – Hướng dẫn chi tiết
• Solana gặp sự cố ngừng hoạt động khiến giá SOL giảm 15%, mạng layer 2 Arbitrum cũng chung cảnh ngộ
• Đây là chiến lược hợp lý nhất cho nhà đầu tư trong bối cảnh lợi nhuận thợ đào Bitcoin tăng

Minh Anh

Theo AMBCrypto